Nínú ayé oníṣọ̀kan ti ìmọ̀ ẹ̀rọ ìṣedéédé, níbi tí a ti ń wọn ìfaradà ní àwọn microns àti pé a kò lè ṣe àtúnṣe, ohun pàtàkì kan sábà máa ń jẹ́ èyí tí a kò kíyèsí—títí tí yóò fi kùnà. Ohun èlò yẹn ni ojú ìtọ́kasí tí gbogbo ìwọ̀n bẹ̀rẹ̀ lórí rẹ̀. Yálà o pè é ní àwo onímọ̀ ẹ̀rọ, ojú ilẹ̀ granite, tàbí ojú ìwé àkọ́kọ́ ilé ìtajà rẹ, ipa rẹ̀ kò ṣeé yípadà. Síbẹ̀, ọ̀pọ̀ ohun èlò gbà pé nígbà tí a bá fi sori ẹ̀rọ náà, ojú ilẹ̀ yìí yóò ṣì ṣeé gbẹ́kẹ̀lé títí láé. Kí ni òótọ́ ibẹ̀? Láìsí ìtọ́jú tó dára àti ìgbàkúgbàÌṣàtúnṣe tábìlì granite, àní ìtọ́kasí ìpele gíga jùlọ pàápàá lè yípadà—nípa dídákẹ́jẹ́ẹ́ ba gbogbo ìwọ̀n tí a bá ṣe lórí rẹ̀ jẹ́.
Ọ̀ràn yìí di ohun pàtàkì ní pàtàkì nígbà tí a bá so pọ̀ mọ́ àwọn ohun èlò ìwọ̀n ẹ̀rọ onímọ̀-ẹ̀rọ òde òní—àwọn ìwọ̀n gíga, àwọn àmì díìlì, àwọn afiwéra optical, àti àwọn ẹ̀rọ ìwọ̀n ìṣọ̀kan (CMMs). Àwọn irinṣẹ́ wọ̀nyí péye bí ojú tí wọ́n tọ́ka sí. Ìyípadà ipele micron nínú àwo onímọ̀-ẹ̀rọ tí kò ní ìyípadà lè bàjẹ́ sí àwọn ìjákulẹ̀ èké, ìdọ̀tí tí a kò retí, tàbí èyí tí ó burú jù bẹ́ẹ̀ lọ—àwọn ìkùnà pápá nínú àwọn ẹ̀yà pàtàkì iṣẹ́-ṣíṣe. Nítorí náà, báwo ni àwọn olùpèsè pàtàkì ṣe ń rí i dájú pé ìpìlẹ̀ metrology wọn dúró ṣinṣin? Kí sì ni ó yẹ kí o mọ̀ kí o tó yan tàbí kí o ṣe ìtọ́jú ìwọ̀n ìtọ́kasí tirẹ?
Ẹ jẹ́ ká bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú ọ̀rọ̀ àgbékalẹ̀. Ní Àríwá Amẹ́ríkà, a sábà máa ń lo ọ̀rọ̀ náà “engineers plate” láti ṣàpèjúwe àwo ilẹ̀ tí a fi irin dídà ṣe—tí a fi irin dídà ṣe ní ìtàn, ṣùgbọ́n fún ohun tí ó lé ní ààbọ̀ ọ̀rúndún, tí a ṣe láti inú granite dúdú ní àwọn ètò iṣẹ́. Ní Yúróòpù àti àwọn ọjà tí a ṣe pẹ̀lú ISO, a sábà máa ń pè é ní “àwo ojú ilẹ̀” tàbí “àwo ìtọ́kasí,” ṣùgbọ́n iṣẹ́ náà ṣì jẹ́ ọ̀kan náà: láti pèsè àwo ojú ilẹ̀ tí ó dúró ṣinṣin, tí ó tẹ́jú tí a sì fi gbogbo ìwọ̀n ìlà àti igun ṣe àfihàn rẹ̀. Bó tilẹ̀ jẹ́ pé àwọn àwo irin dídà ṣì wà nínú àwọn ètò àtijọ́, àwọn àyíká òde òní tí ó péye gíga ti yípadà sí granite nítorí ìdúróṣinṣin ooru rẹ̀ tí ó ga jùlọ, ìdènà ìbàjẹ́, àti ìdúróṣinṣin ìwọ̀n gígùn rẹ̀.
Àwọn àǹfààní Granite kìí ṣe ti èrò lásán. Pẹ̀lú ìwọ̀n ìfàsẹ́yìn ooru tó fẹ́rẹ̀ẹ́ tó ìdá mẹ́ta ti irin, àwọn onímọ̀ ẹ̀rọ granite tó dára máa ń ní ìyípadà díẹ̀ nígbà tí ìyípadà otutu bá ń lọ déédéé nínú iṣẹ́ náà. Kò ní ipata, kò nílò fífi epo pamọ́, àti pé ìṣètò kristali rẹ̀ tó wúwo máa ń dín ìgbọ̀nsẹ̀ kù—ó ṣe pàtàkì nígbà tí a bá ń lo ohun tó ní ìfọkànsí.ohun elo wiwọn ẹrọbíi àwọn àmì ìdánwò ìpele lefa tàbí àwọn olùdarí gíga ẹ̀rọ itanna. Jù bẹ́ẹ̀ lọ, láìdàbí irin tí a fi ṣe é, èyí tí ó lè mú kí àwọn ìdààmú inú láti inú ẹ̀rọ tàbí àwọn ìkọlù jáde, granite jẹ́ isotropic àti monolithic, èyí tí ó túmọ̀ sí wípé ó ń hùwà ní gbogbo ìhà lábẹ́ ẹrù.
Ṣùgbọ́n àbájáde náà nìyí: kódà granite kì í ṣe àìkú. Bí àkókò ti ń lọ, lílo lẹ́ẹ̀kọ̀ọ̀kan—pàápàá jùlọ pẹ̀lú àwọn irinṣẹ́ líle, àwọn bulọọki gage, tàbí àwọn ohun èlò abrasive—lè wọ àwọn agbègbè tí ó wà ní àdúgbò. Àwọn èròjà líle tí a gbé sí àárín lè fa ìfọ́ díẹ̀ tí a kò bá ṣe àtúnṣe sí àwọn ibi ìrànlọ́wọ́. Àwọn ohun ìbàjẹ́ àyíká bí ìdọ̀tí omi tàbí àwọn ìṣùpọ̀ irin lè wọ inú àwọn ihò kékeré, èyí tí yóò ní ipa lórí fífẹ̀. Àti nígbà tí granite kò “yípo” bí irin, ó lè kó àwọn ìyàtọ̀ kékeré jọ tí ó wà ní ìta ìfaradà tí o nílò. Níbí ni ìṣàtúnṣe tábìlì granite kò ti di àṣàyàn, ṣùgbọ́n ó ṣe pàtàkì.
Ṣíṣàtúnṣe kìí ṣe ìwé ẹ̀rí rọ́bà lásán. Ṣíṣàtúnṣe tábìlì granite tòótọ́ níí ṣe pẹ̀lú ṣíṣàtúnṣe gbogbo ojú ilẹ̀ nípa lílo interferometry, àwọn ìpele ẹ̀rọ itanna, tàbí àwọn ọ̀nà ìsopọ̀ ara-ẹni, ní títẹ̀lé àwọn ìlànà bíi ASME B89.3.7 tàbí ISO 8512-2. Àbájáde rẹ̀ ni àwòrán onípele tí ó ṣe àfihàn ìyàtọ̀ òkè-sí-àfonífojì lórí àwo náà, pẹ̀lú gbólóhùn ìtẹ̀lé sí ìpele pàtó kan (fún àpẹẹrẹ, ìpele 00, 0, tàbí 1). Àwọn yàrá ìwádìí olókìkí kìí ṣe pé wọ́n kàn sọ pé “ó tẹ́jú” nìkan—wọ́n fi ibi tí ó yà sọ́tọ̀ hàn ọ́ àti bí ó ṣe yà sọ́tọ̀. Dátà yìí ṣe pàtàkì fún àwọn ilé iṣẹ́ onípele gíga bíi afẹ́fẹ́, iṣẹ́ ẹ̀rọ ìṣègùn, tàbí irinṣẹ́ semiconductor, níbi tí wíwá sí NIST tàbí àwọn ìlànà orílẹ̀-èdè tí ó dọ́gba jẹ́ dandan.
Ní ZHHIMG, a ti bá àwọn oníbàárà tí wọ́n rò pé àwo granite wọn ọlọ́dún mẹ́wàá “sì dára” nítorí pé ó mọ́ tónítóní àti pé ó mọ́. Lẹ́yìn tí ìbáṣepọ̀ CMM tí kò báramu mú kí wọ́n ṣe àtúnṣe pípé ni wọ́n tó rí ìsàlẹ̀ 12-micron kan nítòsí igun kan—tó tó láti fi ìwọ̀n gíga 0.0005 inches sílẹ̀. Àtúnṣe náà kò rọ́pò rẹ̀; ó jẹ́ àtúnṣe àti àtúnṣe ìfọwọ́sowọ́pọ̀. Ṣùgbọ́n láìsí àtúnṣe tábìlì granite oníṣẹ́, àṣìṣe náà ìbá ti dúró, tí ó ń ba ìwífún dídára jẹ́ láìsọ̀rọ̀.
Èyí mú wa dé ibi tí a ti ń gbé àwọn ohun èlò ìṣẹ̀dá ayé gbogbogbòòohun elo wiwọn ẹrọÀwọn irinṣẹ́ bíi síne bars, concern parallels, V-blocks, àti dial stands gbogbo wọn gbára lé àwo onímọ̀ ẹ̀rọ gẹ́gẹ́ bí àmì wọn ò ní ìtọ́kasí. Tí ìtọ́kasí yẹn bá yípadà, gbogbo ẹ̀wọ̀n ìwọ̀n náà yóò bàjẹ́. Ronú nípa rẹ̀ bí kíkọ́ ilé lórí ilẹ̀ tí ń yí padà—àwọn ògiri lè rí bí ẹni tí ó tọ́, ṣùgbọ́n ìpìlẹ̀ náà kò ní àbùkù. Ìdí nìyẹn tí àwọn yàrá ìwádìí tí a fọwọ́ sí ISO/IEC 17025 fi pàṣẹ fún àwọn àkókò ìṣàtúnṣe déédéé fún gbogbo àwọn ìlànà àkọ́kọ́, títí kan àwọn àwo ojú ilẹ̀. Ìlànà tí ó dára jùlọ dámọ̀ràn ìṣàtúnṣe ọdọọdún fún àwọn àwo Grade 0 tí a ń lò lọ́wọ́lọ́wọ́, àti àwọn àyíká méjì fún àwọn àyíká tí kò béèrè fún nǹkan púpọ̀—ṣùgbọ́n ìrísí ewu rẹ yẹ kí ó darí ìṣètò rẹ.
Nígbà tí o bá ń yan àwo onímọ̀ ẹ̀rọ tuntun, wo ju iye owó lọ. Ṣàyẹ̀wò orísun granite náà (tí ó ní àwọ̀ dúdú, tí ó dín wahala kù), jẹ́rìí sí ìpele fífẹ̀ pẹ̀lú ìwé ẹ̀rí gidi—kì í ṣe àwọn ẹ̀tọ́ títà ọjà—kí o sì rí i dájú pé olùpèsè pèsè ìtọ́sọ́nà tó ṣe kedere lórí ìtìlẹ́yìn, ìtọ́jú, àti ìtọ́jú. Fún àpẹẹrẹ, àwo 48″ x 96″ nílò ìtìlẹ́yìn ojú mẹ́ta tàbí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ojú ní àwọn ibi pàtó láti dènà ìyípadà. Jíjẹ́ kí wrench kan sí i lè má fọ́, ṣùgbọ́n ó lè fọ́ etí tàbí kí ó ṣẹ̀dá ibi gíga kan ní àdúgbò tí ó ní ipa lórí ìfọ́ block gage.
Sì rántí pé: ìṣàtúnṣe kìí ṣe nípa ìbámu nìkan—ó jẹ́ nípa ìgbẹ́kẹ̀lé. Tí olùṣàyẹ̀wò bá béèrè pé, “Báwo lo ṣe lè rí i dájú pé ojú àyẹ̀wò rẹ wà lábẹ́ ìfaradà?” ìdáhùn rẹ yẹ kí ó ní ìròyìn ìṣàtúnṣe tábìlì granite tuntun kan tí a lè tọ́pasẹ̀ rẹ̀ pẹ̀lú àwọn máàpù ìyàtọ̀. Láìsí i, gbogbo ètò ìṣàkóso dídára rẹ kò ní ìdákọ́ró pàtàkì kan.
Ní ZHHIMG, a gbàgbọ́ pé ìpele pípéye bẹ̀rẹ̀ láti ìpìlẹ̀—ní ti gidi. Ìdí nìyí tí a fi ń wá láti àwọn ibi ìdánilẹ́kọ̀ọ́ tí ó so iṣẹ́ ọwọ́ ìkọ́lé àtijọ́ pọ̀ mọ́ ìfọwọ́sowọ́pọ̀ metrology òde òní. Gbogbo àwọn onímọ̀ ẹ̀rọ tí a ń pèsè ni a máa ń ṣe ìfẹ̀ríhàn ìpele méjì: àkọ́kọ́ láti ọwọ́ olùpèsè nípa lílo àwọn ọ̀nà tí ó bá ASME mu, lẹ́yìn náà láti ọwọ́ ẹgbẹ́ wa nínú ilé kí a tó fi ránṣẹ́. A ń pèsè ìwé kíkún, ìtìlẹ́yìn ètò, àti ìṣètò àtúnṣe láti rí i dájú pé ìdókòwò rẹ ń ṣe iṣẹ́ tí ó ṣeé gbẹ́kẹ̀lé fún ọ̀pọ̀ ọdún.
Nítorí nígbẹ̀yìn-gbẹ́yín, ìmọ̀ ìṣètò kìí ṣe nípa àwọn irinṣẹ́—ó jẹ́ nípa òtítọ́. Òtítọ́ sì nílò ibi tí ó dúró ṣinṣin láti dúró. Yálà o ń ṣe àtúnṣe ilé turbine kan, o ń ṣàyẹ̀wò mojuto mọ́ọ̀dù kan, tàbí o ń ṣe àtúnṣe àwọn ìwọ̀n gíga, ohun èlò ìwọ̀n mekaniki rẹ yẹ fún ìpìlẹ̀ tí ó lè gbẹ́kẹ̀lé. Má ṣe jẹ́ kí ojú ilẹ̀ tí kò ní àtúnṣe jẹ́ oníyípadà tí ó farasin nínú ìṣirò dídára rẹ.
Nítorí náà, bi ara rẹ pé: ìgbà wo ni wọ́n ṣe àtúnṣe àwo onímọ̀ ẹ̀rọ rẹ kẹ́yìn? Tí o kò bá lè dáhùn pẹ̀lú ìgboyà, ó lè tó àkókò láti mú ìpìlẹ̀ rẹ padà sí ìtòlẹ́sẹẹsẹ. Ní ZHHIMG, a wà níbí láti ran ọ́ lọ́wọ́—kì í ṣe láti ta granite nìkan, ṣùgbọ́n láti dáàbò bo gbogbo ìwọ̀n tí o bá ṣe.
Àkókò ìfìwéránṣẹ́: Oṣù Kejìlá-09-2025
